Androgenik Alopesi Erkek Tipi Saç Dökülmesi

Genetik yatkınlığı olan kişilerde erkeklik hormonu duyarlılığı ile ilişkili olarak, genellikle 20-30'lu yaşlarda başlayan saçların zayıflaması ve dökülmesi ile karakterize bir durumdur.

Dihidrotestesteron isimli hormonun kıl köküne olan etkisi ile kıl çapı küçülür, boyu kısalır, rengi açılır ve zamanla kıl kökü tamamen yok olur.

Tedavideki amaç hormonal aktiviteyi azaltmak ve dökülmeyi yavaşlatmaktır. Buna yönelik tedavide spreyler, hormonal aktiviteyi azaltacak ilaçlar, mezoterapi ve PRP gibi kozmetik yöntemler uygulanmaktadır. Hormonal aktivite tedavi sonrası devam edeceğinden tedavi bittikten sonra dökülme yeniden başlayabilir, bu nedenle tedavi sonrası dermatoloğun önerileri ile devam edilmelidir. Daha ileri evrelerde saç ekimi, peruk uygulaması, saç protezleri ve kozmetik kamuflaj uygulanabilir.

Telogen Effluium

Sağlıklı bir kişide saçların %85‘ i büyüme evresindeyken %15’i dinlenme evresindedir. Dinlenme evresindeki saçlar bir süre sonra doğal yolla dökülür ve yerine tekrar büyüyen yeni saçlar gelir. Günde 100 tel saçın dökülmesi normaldir. Daha fazla saç dökülüyorsa, bu, dikkate alınmalıdır.

Kadınlarda sık yaşanan bu tip dökülmenin birçok nedeni vardır. Bunlar arasında kansızlık (demir ve B12 eksikliği), protein eksikliğine neden olan katı diyetler, yoğun stres, yüksek ateş ve geçirilen ciddi ameliyatlar, bazı ilaçlar, tiroid bezinin çok veya az çalışması ve metabolizmayı etkileyen hastalıklar sayılabilir.

Genellikle dökülmeye neden olan faktörlerin ortadan kalkmasını izleyen 6-9 ay içinde saçlar tekrar normal haline gelmektedir.

Saç dökülmesi

Saç ile ilgili sorunlar, saçlarda azalma,saçların dökülmesi veya saç tellerinde gözlenen anormallikler şeklinde karşımıza çıkabilir.

Saçın yaşam döngüsü

Saçın kendine özgü bir yaşam döngüsü bulunur ve bu döngü 3 evreden oluşur:

+ Anajen dönem; saçın canlı olduğu dönemdir. 2-7 yıl sürer.
+ Katajen dönem; saçların büyümesinin durduğu geçiş dönemidir. Bir kaç hafta sürer.
+ Telojen dönem; saçın döküldüğü dönemdir. Birkaç ay sürer.

Saç folikülleri aynı zamanda farklı evrelerde bulunabilirler. Yani saç foliküllerinin bir kısmı anajen dönemde bir kısmı katajen bir kısmı da telojen dönemde olabilir. Normalde tüm saç foliküllerinin %5-10'u saçların döküldüğü telojen dönemdedir. Bu nedenle günde ortalama 100 saç telinin dökülmesi normal olarak değerlendirilmektedir.

Saç dökülmesinin nedenleri

Saçın yaşam döngüsüne bağlı olarak günde 100 saç telinin dökülmesi normal kabul edilirken, bu orandan fazla olan saç dökülmeleri ciddiye alınmalı ve doktora başvurulmalıdır.

Saç dökülmesinin pek çok farklı sebebi olabilmektedir

+ "Androgenetik alopesi" olarak da adlandırılan genetik nedenlere bağlı saç dökülmesi daha çok erkeklerde ve menapoz sonrası kadınlarda da görülebilen bölgesel saç dökülmesidir. Erkeklerde saç dökülmesi daha çok şakaklar ve tepeden başlar, kadınlarda ise dökülme alanları daha çok tepe bölgesindedir.
+ Liken planus gibi bazı deri hastalıklarında geriye dönüşü olmayan kalıcı saç dökülmeleri gelişebilmektedir. Liken planus hastalığının erken tanı ve tedavisi, kalıcı saç dökülmesinin önleme açısından oldukça önemlidir.
+ Bazı kişiler ise psikolojik nedenlere bağlı olarak kendi saçlarını koparırlar. Tıpta bu hastalığa trotillomanide adı verilir ve psikolojik destek ile tedavi edilebilir.
+ Tiroid hastalıkları gibi hormon düzensizliğine yol açan bazı hastalıklar da saç dökülmesine neden olabilmektedir.
+ Gebelik döneminde hormon seviyesindeki farklılıklar nedeni ile saç dökülmesi gözlenebilmektedir. Çoğunlukla bu durum geçicidir.
+ Anemi yani kansızlık özellikle kadınlarda gözlenen saç dökülmesinin en sık rastlanan nedenlerinden biridir. Anemi tedavisi ile saç dökülmelerinin durdurulması mümkün olabilmektedir.
+ Vücutta demir, çinko gibi minerallerin eksik olması saç dökülmesine yol açabilmektedir. Bu gibi durumlarda mineral takviyesi yapılarak saçların dökülmesinin durdurulması mümkün olabilmektedir.
+ Bazı yaşam alışkanlıkları da saç dökülmelerine neden olabilmektedir. Bunların başında; düzensiz ve yetersiz beslenme, hareketsizlik, stres yer almaktadır.
+ Yanlış saç bakım alışkanlıkları saç dökülmelerinin bir diğer nedenidir. Saçı sürekli çok sıkı toplama, yanlış yıkama alışkanlıkları, saçı kimyasal maddelere maruz bırakma örnek olarak sayılabilir.

Saç dökülmesi nasıl tedavi edilir?

Saç dökülmelerinin tedavisi, saç dökülmesinin nedeni bulmakla başlar. Ancak doğru tanı konduktan sonra başarılı bir tedavi mümkündür. Her saç dökülmesi öncelikle bir dermatolog tarafından değerlendirilmeli, ilişkili olabileceği durumlar araştırılmalıdır.

Tedavi seçenekleri nedene yönelik ve genel saç sağlığına yönelik olarak düzenlenmektedir.

Saç dökülmesi ve tedavisi

İnsan kafasında yaklaşık 100 – 150 bin saç teli mevcuttur, ve günde 100 adet saç teli dökülür. Saç dökülmesinde gerek bölgesel gerekse genel olarak günde 100 adet saç telini geçiyorsa, buna “saç dökülmesi var” denilebilir.

En çok görülen saç dökülmesi “erkek tipi saç dökülmesi”dir. Daha çok erkeklerde görülmekle birlikte, kadınlarda da görülen tiptir.

Andro genetik olarak bilinen bu tip dökülmede, testosteron hormonuna duyarlı saç köklerinin genetik kod geçişiyle beraber saç dökülmesi durumudur.

Saç dökülmelerindeki diğer nedenler ise, yandaş hastalıklara ve beslenme bozukluklarına bağlı dökülmelerdir. Tiroid hastalığı, şeker hastalığı, demir eksikliği anemisi gibi hastalıklarda ve vitamin eksikliklerinde de saç dökülmesi görülebilmektedir. Bunların tedavisi yapıldığında saçların yeniden çıktığı tespit edilmiştir.

Kadınlarda saç dökülmesinin en başlıca nedeni yandaş hastalıklar ve özellikle kadınlarda çok görülen demir eksikliği anemisidir. Diyabet ve tiroid hastalığına bağlı saç dökülmeleri de kadınlarda görülebilmektedir. 

Kadınlar saç dökülmesi şikayetiyle hekime başvurduklarında, öncelikle bunun erkek tipi saç dökülmesi mi yoksa kadın tipi saç dökülmesi mi olduğunu öğrenmek amacıyla gerekli incelemeler yapılır.

Erkek tipi saç dökülmesi; kafamızın ön tarafında olan dökülmelerdir, arka tarafı ise gayet sağlamdır. 

Genel dökülmelerde ise, öncelikle bunun sebebini öğrenmek için gerekli muayeneler yapılır, yandaş hastalığı olup olmadığı sorgulanır ve ardından da kan tahlilleri ve testler yapılarak, demir, biotin ve çinko gibi vitamin eksikliği,  ya da tiroid hastalığının olup olmadığı belirlenir. Bunun sonuçlarına bakılarak dökülme tipi belirlenir ve uygun olan tedaviye başlanır.

Erkek tipi saç dökülmelerinde dökülen yerin alan büyüklüğüne bakılır, eğer bu açıklık kapanamayacak durumdaysa, saç kök kaybı çok fazlaysa saç ekimi önerilir.

Daha az saç kaybı olan erkek tipi saç dökülmelerinde ise, PRP ve Mezoterapi ile destek tedavisi önerilir.

Diğer saç dökülmesi tipinde ise, yapılan testlerin sonucuna göre vücuttaki vitamin eksiklikleri tespit edilip vitamin tedavisi uygulanır. Aynı zamanda  PRP ve Mezoterapi ile de kafa derisinin içine enjeksiyonlarla saç köklerini besleyerek canlandırılabiliyor. Tedaviler kesin olmamakla birlikte %80-90 civarında başarı sağlanmaktadır.